Verwachtingen in relaties
Tijdens een workshop voor coaches om te leren werken met het Relatiespel kregen deelnemers de opdracht hun relatie met iemand die belangrijk voor hen was, te onderzoeken. Een van de deelneemsters koos de relatie met haar 19-jarige studerende zoon. De opdracht was 8 kaarten met gedrag dat zij belangrijk vond in de relatie met haar zoon, te selecteren. Aan de hand van fiches moest ze vervolgens aangeven welke van deze gedragingen zij zelf vertoonde in de relatie met haar zoon en welke niet. Ook gaf ze aan welk gedrag de zoon wel of niet liet zien.
Bij de bespreking vertelde ze dat haar zoon veel van het gedrag dat zij belangrijk vond in de relatie, zoals bijvoorbeeld ´delen van gevoelens´ , ´inleven in elkaars situatie´ en ´iets voor elkaar over hebben´, niet vertoonde. Daar was ze erg teleurgesteld over. Kennelijk had ze andere verwachtingen van de relatie dan haar zoon.
Verschillen in verwachtingen komen in alle soorten relaties vaak voor. Naast het Relatiespel is ook de ´relatieladder´ een handig hulpmiddel om deze verschillen inzichtelijk te maken. Fijlstra en Vullings hebben de relatieladder beschreven in het boek ´Nooit meer sjoemelen´. Ze gaan uit van vijf niveau´s (tredes) van intensiteit in een relatie, van laag naar hoog:
1. Exploitatie: je probeert waar het kan van de ander te profiteren.
2. Tolerantie: je gedoogt elkaar en loopt elkaar niet voor de voeten.
3. Acceptatie: je kunt het goed met elkaar vinden en schat elkaar op waarde.
4. Betrokkendheid: je bent betrokken op elkaars situatie.
5. Hartsverbinding: je deelt lief en leed met elkaar.
In bovenstaand voorbeeld wilde de moeder op zijn minst ´betrokkenheid´ (trede 4), terwijl de zoon zich aan het losmaken was van zijn moeder, zich afstandelijk opstelde, en zich dus op trede 2 (´tolerantie´) bevond. Het ging er voor de moeder om dit in te zien en te accepteren....